Επισπεύδεται η ιδιωτικοποίηση των λιμένων

«Τα λιμάνια είναι μία αλυσίδα, που αποτελείται από κρίκους και δεν μπορεί ο ένας κρίκος να είναι από χρυσάφι και οι άλλοι από τενεκέδες, θα πρέπει να υπάρχει ομοιομορφία». Με τη φράση αυτή ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς κ. Γιώργος Ανωμερίτης επιχείρησε να περιγράψει τη σημερινή κατάσταση των λιμένων της χώρας.




Μάλιστα, για να ενισχύσει την επιχειρηματολογία του επεσήμανε ότι «η εταιρεία που ενδιαφέρεται να επενδύσει στα ελληνικά λιμάνια, είτε για να διαχειριστεί κρουαζιερόπλοια είτε να δραστηριοποιηθεί στη διακίνηση εμπορευματοκιβωτίων είτε σε άλλο, θα επιδιώξει να έχει παράπλευρες δράσεις και σε άλλα γειτονικά λιμάνια, προκειμένου να αποκομίσει τα μεγαλύτερα οφέλη».



Προχωρώντας ακόμη περισσότερο τη σκέψη του επεσήμανε: «Ας πάρουμε τον τομέα των κρουαζιεροπλοίων. Ο Πειραιάς διαθέτει σύγχρονους επιβατηγούς σταθμούς, αυξημένο σύστημα ασφαλείας, προβλήτες, υπηρεσίες, κτιριακές εγκαταστάσεις. Ενα κρουαζιερόπλοιο, όμως, δεν έρχεται μόνο στον Πειραιά, θα πάει στη Σαντορίνη, στη Μύκονο και στο Κατάκολο.

Εκεί δεν υπάρχουν ούτε σταθμοί επιβίβασης ούτε συστήματα πληροφορικής ούτε εφαρμόζεται ο Κώδικας ISPS Code, που το ζητούν οι ξένες εταιρείες. Για τον λόγο αυτό, η θυγατρική εταιρεία του ΟΛΠ, η Logistics, με απόφαση της διοίκησης ανέλαβε να μεταφέρει τη τεχνογνωσία του Πειραιά σε όλα τα περιφερειακά λιμάνια. Να σχεδιάσει τα master plan των λιμένων.



Ετσι, θα είμαστε έτοιμοι να υποδεχτούμε τις μεγάλες επενδύσεις». Η δήλωση αυτή του κ. Γ. Ανωμερίτη, σε συνδυασμό με την πρόσκληση του υπουργού κ. Ι. Διαμαντίδη που έγινε στο Μαϊάμι όπου κάλεσε τις εταιρείες κρουαζιεροπλοίων να επενδύσουν σε διάφορα λιμάνια και δεσμεύτηκε πως οι προτάσεις τους θα ακολουθήσουν τη διαδικασία του fast track, ερμηνεύεται ότι μέσα στις προτεραιότητες της κυβέρνησης είναι η επίσπευση της ιδιωτικοποίησης των λιμένων.



Ο στόχος της κυβέρνησης, όπως τη διαρρέουν τα ίδια τα κυβερνητικά στελέχη, είναι μέσα στην επόμενη τριετία να δώσουν σε ιδιώτες περίπου 100 δραστηριότητες των λιμένων και να αποκομίσουν τακτικά ετήσια έσοδα και επενδύσεις στα λιμάνια που να προσεγγίζουν τα 3 δισ. ευρώ. Ο Πειραιάς να «δώσει» 1 δισ. ευρώ, η Θεσσαλονίκη 500 εκατ. ευρώ και τα υπόλοιπα χρήματα να αντληθούν από τα περιφερειακά λιμάνια.



Εκτός από τα σταθερά ετήσια έσοδα που θα εξασφαλισθούν, διακαής πόθος των κυβερνητικών στελεχών είναι να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας από τα έργα που θα πραγματοποιηθούν, καθώς και από τις επιχειρηματικές δράσεις που θα υπάρξουν στη συνέχεια στα λιμάνια. Τον συντονισμό της καταγραφής των σχεδίων για κάθε λιμάνι και της προώθησης του φιλόδοξου αυτού project για τα λιμάνια το έχει αναλάβει ο πρόεδρος του Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς κ. Γιώργος Ανωμερίτης, ο οποίος ήδη έχει αρχίσει τις επισκέψεις στα περιφερειακά λιμάνια και πραγματοποίησε συσκέψεις για την αξιοποίησή τους.



Για τον λόγο αυτό, λέγεται ότι καταργήθηκε η θέση του γενικού γραμματέα λιμένων και λιμενικής πολιτικής στο υπουργείο Θαλασσίων Υποθέσεων, Νήσων και Αλιείας. Αλλωστε, ο θεσμικός ρόλος του κ. Γ. Ανωμερίτη ενισχύεται και από το γεγονός ότι κατέχει τη θέση του προέδρου της Ενωσης Λιμένων Ελλάδας.

Η απόφαση για την επίσπευση των διαδικασιών στα λιμάνια ελήφθη το περασμένο Δεκέμβριο σε ειδική συνεδρίαση της Διυπουργικής και του υπουργικού συμβουλίου, όπου καθορίστηκαν τα επόμενα βήματα. Μάλιστα, ήδη με απόφαση του ίδιου του Πρωθυπουργού εκπονούνται δύο μελέτες.



Η μία αφορά το Αττικό Λιμενικό Σύστημα και η δεύτερη τα υπόλοιπα λιμάνια. Αντικείμενο των μελετών είναι πώς θα αναδιαμορφωθεί το εθνικό λιμενικό σύστημα και ποια λιμάνια θα ενοποιηθούν για να αποτελέσουν μεγάλους και ισχυρούς λιμενικούς οργανισμούς. Η μελέτη επίσης θα προτείνει και πώς τα δημοτικά και πρώην νομαρχιακά λιμενικά ταμεία θα ενταχθούν στο εθνικό σύστημα και τα έσοδά τους θα ενσωματωθούν στο κεντρικό λογαριασμό. Από τη μέχρι τώρα εμπειρία προκύπτει ότι τα δημοτικά λιμενικά ταμεία έχουν τεράστια έσοδα, τα οποία δεν διατίθενται για λιμενικά έργα, αλλά για συναυλίες, για κατασκευή παιδικών χαρών, δρόμων κ.λπ.



Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το λιμάνι του Κατακόλου, όπου μόνο για εφέτος προβλέπεται να το επισκεφθούν τουλάχιστον 650.000 τουρίστες με κρουαζιερόπλοια και το λιμάνι αυτό δεν διαθέτει ούτε κιόσκι ούτε και σημαδούρες για να δέσουν τα μεγάλα κρουαζιερόπλοια των 340 μέτρων. Πέρυσι, το λιμενικό δημοτικό ταμείο του Κατακόλου εισέπραξε 900.000 ευρώ, ενώ την προηγούμενη πενταετία τα έσοδά του διαμορφώθηκαν στα 5 εκατ. ευρώ, αλλά από αυτά τα χρήματα δεν πήγε ούτε ένα ευρώ στην επέκταση και συντήρηση του λιμένα.



Αυτό το παραμορφωμένο σύστημα λειτουργίας των λιμένων της χώρας θα επιδιώξει να ανασχεδιάσει η κυβέρνηση και στη συνέχεια να δώσει ζωτικούς χερσαίους χώρους, σε ιδιώτες, όπως για παράδειγμα, τα κτίρια της Πειραϊκής Πατραϊκής που ανήκουν στον Οργανισμό Λιμένος Πατρών και τους αναξιοποίητους χώρους του λιμένα της Αλεξανδρούπολης.



Πάντως, μέσα στις πρώτες προτεραιότητες της κυβέρνησης, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις και τις πληροφορίες είναι η δημιουργία του αττικού λιμενικού συστήματος, στο οποίο θα ενταχθούν ο Οργανισμός Λιμένος Πειραιώς και τα λιμάνια της Ραφήνας, του Λαυρίου και της Ελευσίνας. Η μελέτη εξετάζει ακόμη το ενδεχόμενο στο σύστημα αυτό να ενσωματωθεί το λιμάνι της Κορίνθου, αν τελικά δεν ενταχθεί στο νέο Οργανισμό Λιμένων Δυτικής Ελλάδας, που θα περιλαμβάνει τα λιμάνια της Πάτρας, του Κατακόλου, της Κυλλήνης, της Καλαμάτας και του Αιγίου. Επίσης, προβλέπεται λιμενικό σύστημα για το Ιόνιο, το Αιγαίο και τη Βόρεια Ελλάδα.



Το αττικό λιμενικό σύστημα, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, θα αυξήσει σημαντικά την κεφαλαιοποίησή του και στη συνέχεια θα δοθεί το 39% σε ιδιώτες μέσω του Χρηματιστηρίου. Σήμερα ο ΟΛΠ έχει δώσει το 25% σε μετόχους από την είσοδό του στο Χρηματιστήριο το 2003, ενώ το 100% των μετοχών των Οργανισμών Λιμένων Λαυρίου, Ελευσίνας και Ραφήνας ανήκουν στο Δημόσιο. Σήμερα η μετοχή του ΟΛΠ κυμαίνεται στα 15,50 ευρώ και η κεφαλαιοποίησή του ανέρχεται στα 387.000.000 ευρώ. Μαζί με τα άλλα τρία λιμάνια η συνολική αξία του νέου οργανισμού θα προσεγγίσει τα 600-700 εκατ. ευρώ.



Η εκτίμηση των κυβερνητικών παραγόντων είναι ότι ο νέος Οργανισμός μπορεί να συγκεντρώσει από την κεφαλαιαγορά πάνω από 150 μέχρι και 200 εκατ. ευρώ μετά την είσοδο του αττικού λιμενικού συστήματος στο Χρηματιστήριο. Να επισημάνουμε ότι και οι δύο Οργανισμοί, ΟΛΠ και ΟΛΘ είχαν αντλήσει συνολικά το 2001 και το 2003 το ποσό των 75 εκατ. ευρώ, 18 εκατ. ευρώ ο Οργανισμός Λιμένος Θεσσαλονίκης το 2001 και 56 εκατ. ευρώ ο Οργανισμός Λιμένος Πειραιώς το 2003.





Οι επενδύσεις στην κρουαζιέρα και η αξιοποίηση «φιλέτων»



Ιδιαίτερη αναφορά πρέπει να γίνει και στις μεγάλες επενδύσεις που προβλέπονται να γίνουν στον χώρο της κρουαζιέρας. Ηδη έχουν προσεγγισθεί οι εταιρείες κρουαζιεροπλοίων, Royal Caribbean, Costa, Celebriti, MSC, Carnival, προκειμένου να συμμετέχουν στην κατασκευή προβλητών, επιβατηγών σταθμών και διαχείρισης terminal κρουαζιεροπλοίων.



Μέσα στους σχεδιασμούς είναι και η δημιουργία εταιρείας ειδικού σκοπού προκειμένου να αξιοποιηθούν τα 200 στρέμματα της περιοχής των Λιπασμάτων του Πειραιά, όπου έχουν τίτλους ιδιοκτησίας ο ΟΛΠ, η ΕΥΔΑΠ, η Εθνική Τράπεζα, η BP, η ΑΓΕΤ, ο δήμος Κερατσινίου - Δραπετσώνας και διάφοροι ιδιώτες.



Μέσα στα «φιλέτα» των λιμένων συγκαταλέγονται το Κατάκολο, η 6η προβλήτα του Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης, οι χερσαίοι χώροι του ΟΛΘ, το λιμάνι του Ηρακλείου, της Ηγουμενίτσας, της Πάτρας, του Βόλου, της Αλεξανδρούπολης. Σε πρώτη φάση θα δοθούν σε ιδιώτες τα τέρμιναλ των κρουαζιεροπλοίων, οι επιβατηγοί σταθμοί, το car terminal του ΟΛΠ, τα κτίρια και οι αξιοποιήσιμοι χερσαίοι χώροι των λιμένων.