Το 2% του ΟΛΠ, η Πολιτιστική Ακτή ή ο Πειραιάς μέχρι το Πέραμα…

Του Νότη Ανανιάδη
 

Στο πρόσφατο βιβλίο του «Εκ Πειραιώς» (εκδ. Τόπος) ο Διονύσης Χαριτόπουλος περιγράφει μέσα από τα παιδικά μάτια του πρωταγωνιστή του τον «ενιαίο και αδιάσπαστο» Πειραιά. Εκείνον που εμπεριέχει η ξεχωριστή «ταυτότητα» του πειραιώτη που έχει συνείδηση πολίτη μιας πόλης. Είτε κατοικεί στον κεντρικό Πειραιά, είτε Δραπετσώνα, τη Κοκκινιά, το Πέραμα, τον Κορυδαλλό, το Φάληρο ή τον Ρέντη ακόμη.
Πράγματι , είναι αξιοπερίεργο και ίσως άξιο κοινωνιολογικής έρευνας, αλλά σε μια μακρά εποχή πολεοδομικής ισοπέδωσης και παρά τις κατά καιρούς υστερόβουλες ή παράλογες διοικητικές διαιρέσεις, η «πειραϊκή συνείδηση» διατηρείται.   Μία είναι η πόλη λοιπόν, ο Πειραιάς, παρά τις όποιες διοικητικές διαιρέσεις, τις εκλογικές περιφέρειες και τους δήμους στους οποίους μοιράζεται.

Τα πιο πάνω εισαγωγικά σκεφτόμουν ακούγοντας το (κατ’ αρχήν εύλογο) αίτημα του δήμου Πειραιά να κερδίζει κάτι παραπάνω από τα ανταποδοτικά έργα από την λειτουργία του ΟΛΠ.  Και μάλιστα τα σκεφτόμουν πιο έντονα όσο ο Β. Μιχαλολιάκος μου εξηγούσε προσωπικά ότι κατά το δείπνο που παρέθεσε στον πρωθυπουργό και το μισό υπουργικό συμβούλιο στον Πειραιά, ο Αντώνης Σαμαράς  συμφώνησε ότι το 2% του τζίρου του ΟΛΠ που σήμερα πηγαίνει στα κρατικά ταμεία, πρέπει να δίνεται στο δήμο Πειραιά. Καθώς επίσης και ότι ο δήμος Πειραιά πρέπει να έχει την ευθύνη της λειτουργίας της Πολιτιστικής Ακτής. 

Πέρα όμως από το γεγονός πως η ικανοποίηση ενός τέτοιου αιτήματος θα «ανοίξει την όρεξη» αυτόματα κατ’ αρχήν του ΟΛΘ και στη συνέχεια πολλών παραλιμένιων δήμων, υπάρχει κι ένα άλλο μεγάλο πρόβλημα.  Λέμε Οργανισμός Λιμένος Πειραιώς (κι αυτή η ονομασία δηλώνει το αδιάσπαστο της πόλης, που λέγαμε), αλλά εννοούμε Οργανισμός Λιμένος Πειραιώς, Δραπετσώνας – Κερατσινίου, Περάματος και Σαλαμίνας ακόμη. Σε όλους  αυτούς  τους δήμους «απλώνεται» ο ΟΛΠ κι οι δραστηριότητες του. Μάλιστα , πρόσφατα ο ΟΛΠ καταμέτρησε με απόλυτη ακρίβεια (με GPS) το μήκος των κρηπιδωμάτων του από το Παλατάκι μέχρι το Πέραμα. Σύνολο περί τα 37 χιλιόμετρα, από τα οποία μόνο τα 7 βρίσκονται στα διοικητικά όρια του δήμου Πειραιά!  Ακόμη περισσότερο, δεν είναι  η Ακτοπλοΐα του κεντρικού λιμένα εκείνη από την οποία «βγάζει λεφτά» ο ΟΛΠ. Αλλά, αντίθετα οι προβλήτες Ι και ΙΙ, το car terminal και γενικότερα οι δραστηριότητες στον «ΟΛΠ β’ Πειραιά».  Σε κάθε περίπτωση η συζήτηση για ενδεχόμενη παραχώρηση του 2% των εισπράξεων του ΟΛΠ, με τη σημερινή διοικητική δομή των δήμων, βάζει στο παιχνίδι τουλάχιστον άλλους δύο δήμους, ίσως και τρεις. (Και μάλιστα με τον Πειραιά σε μάλλον δυσμενή θέση, αν μια υποτιθέμενη «μοιρασιά» του όποιου συνολικού ποσού γίνει με βάση το αποτέλεσμα που προκύπτει από την κατά τόπους δραστηριότητα).  

Σε ότι αφορά δε την Πολιτιστική Ακτή, αυτή εκτείνεται εντός των ορίων του ενοποιημένου δήμου Δραπετσώνας – Κερατσινίου, εκτός δήμου Πειραιά. Αν και εδώ το πρόβλημα θα μπορούσε να λυθεί με τη σύσταση μιας θυγατρικής του ΟΛΠ στην οποία θα συμμετείχαν οι δύο δήμοι. 

Φυσικά ο ρόλος του δήμου Πειραιά στη διοίκηση του ΟΛΠ είναι θεσμικά κατοχυρωμένος με την ex officio συμμετοχή του εκάστοτε δημάρχου στο δ.σ. της εταιρείας, αλλά και την αυτονόητα μεγαλύτερη ιστορική βαρύτητα του κεντρικού δήμου της πόλης.

Όλα τα παραπάνω τα σημειώνω για να επανέλθω , μέσω λιμένα, στην καρικατούρα που λέγεται «Καλλικράτης».  Αυτή την αποτυχημένη, στρεβλή και γραφειοκρατική ενοποίηση των δήμων, που στην περίπτωση του Πειραιά , «οχυρωμένη» πίσω από την (επίσης αυθαίρετη) διαίρεση σε δύο περιφέρειες δεν επέτρεψε το αυτονόητο: την ενοποίηση του Πειραιά με την γειτονιά του, τη Δραπετσώνα. 

Σημείωνα, εδώ στο Portnet.gr πριν λίγα χρόνια  με αφορμή την ενοποίηση Δραπετσώνας – Κερατσινίου ότι οι αρχιτέκτονες του νέου αυτοδιοικητικού χάρτη, δεν έδειξαν την τόλμη που απαιτούσε η ιδιαιτερότητα του χώρου γύρω απ’ το λιμάνι και δεν προχώρησαν σε μια ευρύτατη ενοποίηση δήμων, όπως ο Πειραιάς με την Δραπετσώνα (αυτονόητο), αλλά και το Κερατσίνι, ίσως ακόμη και το Πέραμα. Ώστε ένας πραγματικά μεγάλος δήμος να συνομιλεί με ένα πραγματικά μεγάλο λιμάνι. Και όχι η διοίκηση του λιμανιού να μιλά με τέσσερις και πέντε δήμους, μεταξύ των οποίων και ο κρίσιμος από κάθε άποψη δήμος Περάματος, που πληθυσμιακά έχει ελάχιστο εκτόπισμα, αλλά στρατηγικά τεράστιο ενδιαφέρον.
 

Ακούγεται ότι η κυβέρνηση, με τη σύμφωνη γνώμη και των τριών κομμάτων που τη στηρίζουν, θα ανοίξει θέμα «Καλλικράτη» και θα αντιμετωπίσει ορισμένες στρεβλώσεις ,διορθώνοντας τες. Θα είχε ενδιαφέρον να έβλεπε κανείς ποιες δυνάμεις θα έμπαιναν σε μια τέτοια συζήτηση για την «ενοποίηση του Πειραιά» και τι τύχη θα είχε…